W niedzielę 1 września, Gmina Mosina upamiętniła 80. rocznicę wybuchu II wojny światowej.
80 lat temu Niemcy, w porozumieniu z ZSRR zawartym w pakcie Ribbentrop – Mołotow, dokonały zbrojnej agresji na Polskę na całej długości granicy międzypaństwowej. Działania zbrojne rozpoczęły się 1 września 1939 r. o godz. 4.35 zbombardowaniem Wielunia, a kilka minut później salwami pancernika „Schleswig-Holstein” oddanymi w kierunku Westerplatte. Był to początek II wojny światowej, najtragiczniejszej w skutkach dla Polski i całego świata, wojny, która pochłonęła miliony ofiar. 17 września 1939 r. Armia Czerwona dokonała agresji na Polskę, przekraczając jej wschodnią granicę…
1 września, w Mosinie, odbyły się uroczystości upamiętniające wybuch II wojny światowej, w hołdzie jej ofiarom – w szczególności mieszkańcom Ziemi Mosińskiej. W mosińskiej Galerii Sztuki otwarta została wystawa „80. Rocznica wybuchu II wojny światowej, 1 IX 1939 – 1 IX 2019”. Na ekspozycji znalazły się materiały zebrane z tematycznych opracowań oraz zbiorów Galerii. Wystawę przygotowała i opracowała Agnieszka Bereta przy merytorycznym wsparciu Józefy Roszak-Rosić – wieloletniego Kierownika Izby Muzealnej w Mosinie, we współpracy z Dorotą Strzelecką – Dyrektorem Galerii Sztuki.
Otwarcie wystawy rozpoczęła projekcja filmu do utworu zespołu Sabaton „40 : 1”, który w roku 2009 zainaugurował wystawę „Wojenne losy Mosiny i jej mieszkańców”, przygotowaną wówczas przez Izbę Muzealną w Mosinie i Przemysława Mielocha – historyka. Przemysław Mieloch, obecnie Burmistrz Gminy Mosina, przypomniał o tym fakcie sprzed 10 lat, przedstawiając historię tego filmu o bitwie pod Wizną, który po osiągnięciu dużej liczby oglądalności został usunięty przez administratora youtube za „niedozwolone” treści. – Ta wystawa jest o tyle ważna – powiedział – że nam w Niemczech próbują wmówić, że mamy polskie obozy koncentracyjne, zupełnie też niedawno jakiś pisarz niemiecki powiedział, że "Schleswig-Holstein" to był statek pasażerski i to my jesteśmy obwiniani, że tę wojnę wywołaliśmy… Jak stwierdził Przemysław Mieloch, ta wystawa pokazująca pierwszy miesiąc wojny w Mosinie i w Polsce, to kultywowanie prawdy. – My nie musimy kłamać, niczego zaciemniać. My tylko pokazujemy prawdę i chcemy, by ta prawda była pokazywana. Wierzę, że ta prawda zwycięży… Burmistrz wyraził nadzieję, że otwierana w 80. rocznicę wybuchu wojny wystawa będzie obecna w każdej szkole. – Wierzę, że jak ten film o bitwie pod Wizną był ważny dla wielu internautów, tak ta wystawa będzie ważna na terenie całej naszej Gminy.
Podniosłym akcentem o wymiarze symbolicznym oficjalnego otwarcia wystawy, było przekazanie na ręce Burmistrza szkatułki z ziemią pól bitewnych i miejsc męczeństwa Polaków czasów II wojny światowej, ofiarowanej Mosinie przez Sergiusza Myszograja i jego grupę rekonstrukcyjną Semper Fidelis. Jak zaznaczył Sergiusz Myszograj, to dar dla mieszkańców Mosiny, z którą grupa poprzez swoje działania jest zaprzyjaźniona i której uczetnikami są także mieszkańcy naszej Gminy. W szkatułce znajdują się próbki ziemi, którą rekonstruktor zebrał w ciągu ostatnich 10 lat z 25 miejsc - Westerplatte, Mława, Warszawa (starówka), Pruszków Dulag 121, Fort VII, Sthuthof, Dahau, Mokra, Hel, Auschwitz, Auschwitz-Birkenau, Mauthausen, Berlin, Kock, Wizna, Bzura, Modlin, Zamość, Przemyśl, Wieluń, Normandia – plaża Omaha, Monte Casino, Tunezja, Norwegia, Gibraltar.
Jak powiedział darczyńca, pierwszą próbką ziemi zebraną z tych właśnie miejsc uświęconych krwią Polaków, także mieszkańców Ziemi Mosińskiej, była ziemia z Westerplatte… Szkatułkę z taką symboliczną zawartością wręczyła Burmistrzowi Monika Błoszyk w towarzystwie Kacpra Marciniaka. To najmłodsze pokolenie w szeregach Semper Fidelis, obydwoje z Mosiny. – To do tych młodych ludzi należy przyszłość krzewienia tej historii i pamięci o tym, co się wydarzyło – powiedział S. Myszograj.
Po otwarciu wystawy w Galerii, pod Pomnikiem Ofiar Pamięci na pl. 20 Października, w asyście pocztów sztandarowych, odbyła się uroczystość patriotyczna z udziałem przedstawicieli władz samorządowych Gminy Mosina, mosińskich kombatantów, delegacji instytucji, organizacji i stowarzyszeń oraz mieszkańców. Gośćmi uroczystości byli m.in.: Szymon Szynkowski vel Sęk – Wiceminister Spraw Zagranicznych, Posłowie na Sejm RP Tadeusz Dziuba i Szymon Ziółkowski, Radni Powiatu w Poznaniu Jacek Szeszuła i Filip Żelazny.
Wprowadzeniem do uroczystości, a zarazem refleksją nad tragedią polskiego września 1939 r. było wzruszające, literackie wspomnienie maturzystki tamtego rocznika, odczytane przez Alicję Adamską, wicedyrektor Mosińskiego Ośrodka Kultury.
W swoim wystąpieniu, Burmistrz Gminy Mosina Przemysław Mieloch nawiązał do rocznicowej wystawy w Galerii Sztuki w Mosinie, jako formy przekazywania prawdy. – W mijającym roku – powiedział Burmistrz – byłem z synem w kilku miejscach w Polsce, w miejscach związanych z II wojną światową. Byliśmy w Wieluniu, które to miasto w barbarzyński sposób, można powiedzieć terrorystyczny, jeszcze przed wybuchem wojny, Niemcy zbombardowali. Dzisiaj, z tego się bardzo cieszę, prezydent Republiki Federalnej Niemiec powiedział, że to było barbarzyństwo niemieckie, nie nazistowskie tylko niemieckie… Przemysław Mieloch wspomniał także inne z odwiedzonych miejsc, naznaczonych w sposób szczególny agresją niemiecką we wrześniu 1939 r.: Gdańsk i Pocztę Polską oraz jej obrońców, Westerplatte, Wiznę czy Ciepielów na Kielecczyźnie, gdzie jak wspomniał, Niemcy po raz pierwszy tamtej wojny rozstrzelali jeńców, a kilka lat później wymordowali całe rodziny mieszkańców za pomoc udzieloną rodzinom żydowskim. - I to jest nasza historia, nasz historia w Polsce – powiedział Burmistrz. – Nasza historia w Mosinie, to jest właśnie ten plac, gdzie rozstrzelani zostali nasi mieszkańcy, to są dzieci i osoby dorosłe wywiezione do obozów koncentracyjnych, to są osoby, które były wysiedlane. W swoim wystąpieniu zwrócił się z prośbą, aby każdy z zebranych pomyślał w swoim sumieniu, na ile dba o pamięć, na ile dba o prawdę, na ile oburza się, słysząc o „polskich” obozach koncentracyjnych. – Stańmy we własnym sumieniu. Każdy z nas kiedyś umrze i każdy z nas spojrzy kiedyś w oczy tym, którzy tutaj zostali rozstrzelani, dzieciom łódzkim, tym, którzy zginęli w obozach. Czy ze spokojnym sumieniem będziemy mogli spojrzeć im w oczy, będziemy mogli powiedzieć: dbaliśmy o pamięć, dbaliśmy prawdę. O to proszę – dbajmy o prawdę. My nie musimy niczego ukrywać, niczego zatajać. Prawda sama się obroni, prawda i nas obroni. Dbajmy o prawdę o naszą pamięć, abyśmy mogli naszym dzieciom i wnukom przekazywać to kim jesteśmy, jacy jesteśmy…
Na zakończenie uroczystości pod Pomnikiem, delegacje, mieszkańcy, złożyli symboliczne wiązanki kwiatów. Mosińskie uroczystości upamiętniające 80. rocznicę wybuchu II wojny światowej, zakończyła msza św. w kościele pw. św. Mikołaja w Mosinie, odprawiona w intencji ofiar tej wojny.
Uroczystość patriotyczną pod Pomnikiem Pamięci na mosińskim rynku, a także oprawę mszy św., przygotował Mosiński Ośrodek Kultury.
Wystawa „80. rocznica wybuchu II wojny światowej 1 IX 1939 – 1 IX 2019” w Galerii Sztuki potrwa do 5 grudnia br.
Joanna Nowaczyk
Fot. Agata Lubowicka, Galeria Sztuki w Mosinie